15. mar Þáttaskil urðu í samskiptum ríkisstjórnar Íslands og ESB fimmtudaginn 12. mars þegar Gunnar Bragi Sveinsson utanríkisráðherra aftenti formanni ráðherraráðs ESB og viðræðustjóra stækkunarmála í framkvæmdastjórn ESB bréf. Textinn sem gildir gagnvart ESB er á ensku. Þar segir: „The Government of...
Grikkir eru ekki sjálfstæð þjóð
8. mar Grikkir eru ekki sjálfstæð þjóð. Þeir hafa að vísu málfrelsi við borðið í Brussel, sem íslenzkir aðildarsinnar að ESB leggja svo mikið upp úr en á þá er ekki hlustað og orð þeirra hafa engin áhrif.
Lífsreynsla Grikkja lýsandi dæmi um örlög smáþjóðar sem gengur inn í fjölmennt ríkjabandalag
21. feb Það hefur verið fróðlegt - ekki sízt fyrir þegna smáþjóða - að fylgjast með átökum Grikkja og annarra evruríkja, sem í raun hafa verið átök á milli Grikkja og Þjóðverja. Í þessum átökum hafa endurspeglast þeir djúpu brestir, sem komnir eru í samstarfið innan evruríkjanna og þar með innan Evrópusambandsins.
Umbrotin í Evrópu geta haft ófyrirsjáanlegar afleiðingar
1. feb Það er nokkuð ljóst að sú uppreisn Miðjarðarhafsríkja gegn þýzkum yfirráðum innan Evrópusambandsins, sem Romano Prodi, fyrrum forsætisráðherra Ítalíu og forseti framkvæmdastjórnar ESB um skeið, hvatti til fyrir allmörgum mánuðum er hafin. Kveikjan að henni urðu úrslit þingkosninganna í Grikklandi fyrir viku.
Það eru ekki hagsmunir Íslands að verða peð á taflborði evrópsks stórríkis og Evrasíusambandsins
5. jan Stofnun og starfræksla Evrasíusambandsins, sem sagt hefur verið frá í fréttum Evrópuvaktarinnar vekur hóflega athygli og sumir, eins og einn dálkahöfundur euobserver, telja það andvana fætt vegna þess að Rússar hafi ekki efni á því. Því er ætlað að verða eins konar mótvægi við Evrópusambandið.
Bann við jólajötunni – gleyma Frakkar kristnum rótum sínum?
22. des Þegar dregur að jólum bregst ekki að menn taka til við að deila um hvort sýna megi fæðingu Jesúbarnsins í jötu á opinberum stöðum. Fyrst verða umræður vegna borgarstjórnar í Vendée og síðan beinist athygli á bæjarstjóranum í Melun. Rökin eru alltaf af sama toga um að virða beri hið veraldlega.
Brottför Breta úr ESB þýðir þýzk yfirráð á meginlandinu
25. nóv Samskipti Evrópuríkja eru smátt og smátt að falla í sama farveg og einkennt hefur þau í nokkrar síðustu aldir - átök og illdeilur. Munurinn er sá að nú fara þessi átök að verulegu leyti fram innan Evrópusambandsins en ekki á vígvöllum og á því er auðvitað mikill munur. Hér á landi hefur umbrotuim í Bretlandi vegna aðildar landsins að ESB verið sýndur takmarkaður áhugi.
Hugmyndir Thorvalds Stoltenberg um norrænan samráðsvettvang um öryggismál eru skynsamlegar
2. nóv Reglulega berast nýjar fréttir af hernaðarlegum umsvifum Rússa á Norðurslóðum. Nú eru rússneskar sprengjuþotur aftur komnar á kreik við Norður-Noreg og eins og áður fyrr eru bækistöðvar þeirra á Kola-skaga. Gamlar herstöðvar sem búið var að loka þar eru opnaðar á ný. Reyndar er það að gerast á öllu umráðasvæði Rússa í Norðurhöfum.
1. okt Það er kominn tími til að íslenzk stjórnvöld hefjist handa við að kynna sér stöðuna í í öryggis- og varnarmálum annarra Norðurlanda í ríkara mæli en gert hefur verið til þessa. Ástæðan er sú að það er augljóslega vaxandi órói á þessu svæði vegna hernaðarlegra umsvifa Rússa. Til marks um þetta er eftirfarandi: Eystrasaltsríkin liggja öll undir vaxandi þrýstingi frá Rússlandi.
Ráðandi öflum í Bretlandi bregður-samhljómur í málflutningi skozkra þjóðernissinna og Ukip
10. sep Það var athyglisvert að heyra hvernig Alex Salmond, leiðtogi skozkra þjóðernissinna talaði við Boga Ágústsson, fréttamann RÚV í gærkvöldi, þriðjudagskvöld. Hann talaði sérstaklega um þann hroka, sem einkenndi stjórnmálamennina í London.
Leiðtogafundur NATO: Boðuð stefna sem fellur að Keflavíkur-módelinu
1. sep Anders Fogh Rasmussen, framkvæmdastjóri NATO, efndi mánudaginn 1. september til síðasta blaðamannafundar síns fyrir leiðtogafund NATO-ríkjanna 28 í Newport í Wales dagana 4. og 5. september. Boðskapur hans var annar en hann ætlaði þegar ákveðið var að efna til leiðtogafundar NATO á þessum tíma. Vi...
Umskipti í afstöðu NATO - íslensk stjórnvöld verða að móta skýra stefnu
13. ágú Anders Fogh Rasmussen, framkvæmdastjóri NATO, kom í kveðjuheimsókn til Reykjavíkur í dag, miðvikudaginn 13. ágúst og hverfur að nýju af landi brott fimmtudaginn 14. ágúst að loknum viðræðum við forsætisráðherra, utanríkisráðherra og þingmenn auk þess sem hann skoðar varðskipið Þór. Allt annar tónn ...
Pútín þarf á óvinum að halda alveg eins og Stalín
7. ágú Á Vesturlöndum spyja menn sig um þessar mundir hvað vaki fyrir Rússum með ögrandi stefnu þeirra gagnvart Úkraínu, innlimun Krímskaga og almennt vaxandi fjandskap í garð annarra Evrópuríkja. Innlimun Krímskaga kostar þá mikla fjármuni og það mundi innrás í austurhluta Úkraínu líka gera. Refsiaðgerðir Vesturlanda verða stöðugt þungbærari.
NATO er í veikri stöðu gagnvart Rússum hernaðarlega og vegna úreltrar varnarstefnu
6. ágú Oana Lungescu, upplýsingafulltrúi NATO, sagði miðvikudaginn 6. ágúst að aðgerðir Rússa við landamæri Úkraínu sköpuðu „hættusástand“ sem gæti „dregið úr líkum á að unnt yrði að finna pólitíska lausn á deilunni“. „Við ætlum ekki að geta okkur til um hvað vakir fyrir Rússum en við getum séð hvernig þe...
Ófriðlegt um að litast í Evrópu-brýnt að afturkalla aðildarumsóknina
5. ágú Það er ófriðlegt um að litast í Evrópu. Þessa stundina standa yfir miklar heræfingar Rússa á öllum varnarsvæðum Rússlands með þátttöku 100 herflugvéla. Þungi þeirra er við landamæri Úkraínu. Innan Atlantshafsbandalagsins verða kröfur háværari, annars vegar um aukin fjárframlög til hermála og hins vegar um aukna hernaðarlega nærveru í aðildarríkjum í Austur-Evrópu.
Umsókn jörðuð á fimm ára umsóknarafmæli
16. júl Í dag miðvikudaginn 16. júlí eru rétt fimm ár frá því að alþingi samþykkti að sækja um aðild að Evrópusambandinu. Nú liggur fyrir að ný framkvæmdastjórn ESB undir forsæti Jean-Claudes Junckers mun ekki á starfstíma sínum, næstu fimm árin, til 2019, vinna að stækkun ESB. Til málamynda verður rætt við...
4. jún Á vefsíðunni SpiegelOnline segir miðvikudaginn 4. júní að svo virðist sem David Cameron, forsætisráðherra Breta, skaðist mest sjálfur af andstöðu sinni við að Jean-Claude Juncker verði næsti forseti framkvæmdastjórnar ESB. Aðeins Angela Merkel Þýskalandskanslari geti bjargað Cameron. Spiegel segi...
Sjálfstæðisflokkurinn verður nú sameinaðri um afturköllun ESB-umsóknar
1. jún Það hafa alltaf verið skiptar skoðanir innan Sjálfstæðisflokksins um aðild Íslands að Evrópusambandinu. Stuðningsmenn aðildar innan flokksins hafa lengst af komið úr viðskiptalífinu, og líklegt að þar hafi menn litið til þrengri daglegra hagsmuna en þeir sem horft hafa á málið af öðrum sjónarhóli.
Bretland: 86% þeirra sem kusu Ukip líklegir til að gera það aftur að ári
31. maí Staða brezka Íhaldsflokksins að loknum kosningum til Evrópuþingsins er umhugsunarverð.
Podemos er nýtt afl í spænskum stjórnmálum
29. maí Nýr stjórnmálaflokkur á Spáni, sem stofnaður var um miðjan marz sl. fékk hvorki meira né minna en 1,2 milljónir atkvæða í kosningunum til Evrópuþingsins fyrir og um síðustu helgi og fimm menn kjörna á Evrópuþingið. Þetta er ekki flokkur sem staðsettur er yzt á hægri kanti stjórnmála heldur þvert á móti. Hann telst vera yzt til vinstri.
Er ný bylting í flokkaskipan í Bretlandi framundan?
28. maí Úrslit kosninganna til Evrópuþingsins hafa orðið til þess, að David Cameron, forsætisráðherra Breta hefur fengið sterkari viðspyrnu en áður í baráttu sinni fyrir því að ESB snúi af þeirri leið sem sambandssinnar í Evrópu hafa markað og fylgt fram í allmörg undanfarin ár undir forystu framkvæmdastjórnarinnar.
Öfgaflokkar eða ögrun við pólitíska yfirstétt?
27. maí Úrslit kosninganna til Evrópuþings hafa valdið miklu umróti eins og búast mátti við. Eitt af því sem helzt hefur einkennt viðbrögð við úrslitunum er að hin pólitíska yfirstétt í Evrópu lýsir miklum áhyggjum yfir framgangi flokka yzt á hægri kantinum og kallar þá ýmist öfgaflokka eða samsafn kynþáttahatara. Þetta á bæði við um umræður hér og annars staðar. Þetta er þó ekki allt á einn veg.
Vaxandi átök framundan á Evrópuþinginu um meginstefnu
25. maí Úrslit kosninga til Evrópuþingsins eiga að liggja fyrir í kvöld, sunnudagskvöld. Þær vísbendingar sem fram eru komnar eru misvísandi. Frelsisflokkurinn í Hollandi, sem er yzt til hægri hefur tapað fylgi, ef marka má útgönguspár.
Vefmiðlar eru mikilvægt tæki í baráttu fyrir ákveðnum málefnum
24. maí Vefmiðlar eru bylting í fjölmiðlun samtímans. Sú fjölmiðlabylting þýðir í raun að einstaklingur eða einstaklingar geta sett upp fjölmiðil með litlum tilkostnaði. Samtök, sem berjast fyrir ákveðnum málstað geta auðveldlega sett upp vefmiðil. Þannig blasir við að slíkur vefmiðill gæti orðið til í baráttunni fyrir beinu lýðræði. Dreifing efnis á vefmiðlum er athyglisverð.
Þú varst „seinn í boðið“-Össur!
18. maí Í morgun, sunnudagsmorgun, birtist stutt viðtal við Össur Skarphéðinsson, fyrrum utanríkisráðherra, á eyjunni.is um stöðu ESB-mála, sem bendir til að hann hafi misskildar hugmyndir um afstöðu mína til meðferðar málsins, sem ég sé ástæðu til að leiðrétta. Össur segir: "Þar að auki hefur stuðningsm...
Ekki ókeypis að kíkja í pakkann
26. mar Enn einu sinni getum við lesið um það sem ljóst hefur verið í áratugi. Ef við viljum inn í ESB verðum við að undirgangast sjávarútvegsstefnu Evrópusambandsins. Þetta getur að lesa nú í morgun á Evrópuvaktinni og í Morgunblaðinu um orðaskipti Guðlaugs Þórs Þórðarsonar við Thomas Hagleitner fulltrúa stækkunarstjóra ESB á sameiginlegum þingmannafundi Íslands og ESB í Hörpu í gær.
Um „barnaskap“, „forheimskun“og „móðganir“ í utanríkismálum
16. mar Egill Helgason virðist vera þeirrar skoðunar að við Íslendingar séum „móðgaðir“ út í allar nágrannaþjóðir okkar og segir á eyjunni.is: „Líklega gengur ekki til frambúðar að reisa utanríkisstefnu smáríkis á móðgunum.“ Hann vitnar m.a. til skrifa minna hér á Evrópuvaktinni í fyrradag og segir í ...
Víglundur skrifar Ragnheiði þingflokksformanni sjálfstæðismanna
1. mar +Miðvikudaginn 26. febrúar sendi Víglundur Þorsteinsson bréf til Ragnheiðar Ríkharðsdóttur formanns þingflokks sjálfstæðismanna. Þegar Víglundur hafði ekki fengið svar föstudaginn 28. febrúar fór hann þess á leit við Evrópuvaktina að bréfið birtist sem pistill á vefsíðunni. Fer bréfið hér á eftir.+ ...
12. feb +Hér birtist í heild bréf sem Víglundur Þorsteinsson afhenti í Alþingishúsinu mánudaginn 10. febrúar. Áður hafði Víglundur skrifað Einari K. Guðfinnssyni forseta Alþingis um sama efni.+ Bréf til stjórnskipunar- og eftirlitsnefndar Alþingis, Hr. formaður Ögmundur Jónasson Í framhaldi af b...
2. feb Sumir stjórnmálamenn innan Evrópusambandsins og á evrusvæðinu hafa haldið því fram, að evrukreppan væri að baki. Það hafa gjarnan verið þeir sem í áhrifastöðum hafa staðið að þeim aðgerðum, sem gripið hefur verið til vegna vandamál svonefndra jaðarríkja í Evrópu.
Hafa neyðaraðgerðir vegna einstakra evruríkja skilað árangri?
2. feb Í fréttum Evrópuvaktarinnar í dag, sunnudag 2. febrúar 2014 er frá því sagt að stjórnvöld í Berlín undirbúi nú nýjan björgunarpakka fyrir Grikkland, þann þriðja í röðinni. Það er fjármálaráðuneyti Wolfgangs Schauble, sem hefur forystu um það en stærð pakkans er talinn nema 10-20 milljörðum evra, sem...
5. og lokagrein: Leiðtogaráðið ályktar – íslenskir hagsmunir
11. jan Hér hefur í fimm greinum verið gerð grein fyrir samskiptum Íslands og ESB á sviði utanríkismála, þó einkum með tilliti til öryggis- og varnarmála.
4. grein: Sýn utanríkis- og öryggismálastjórans – viðfangsefni fyrir Íslendinga
10. jan Hér er í fimm greinum gerð grein fyrir samskiptum Íslands og ESB á sviði utanríkismála, þó einkum með tilliti til öryggis- og varnarmála.
3. grein: Öryggismálastefna ESB kemur til sögunnar – tengsl við stefnu ESB-ríkisstjórnarinnar
9. jan Hér er í fimm greinum gerð grein fyrir samskiptum Íslands og ESB á sviði utanríkismála, þó einkum með tilliti til öryggis- og varnarmála.
2. grein: Ísland er herlaust land
8. jan Hér er í fimm greinum gerð grein fyrir samskiptum Íslands og ESB á sviði utanríkismála, þó einkum með tilliti til öryggis- og varnarmála.
1. grein: Utanríkisþjónusta ESB – íhlutun á Íslandi
7. jan Samstarf Evrópusambandsríkjanna um utanríkis- öryggis- og varnarmál hefur nokkra sérstöðu í stjórnskipun sambandsins.
Þýzkaland, ESB og Ísland: Eftirmáli
11. des Á síðustu árum og raunar áratugum hafa umræður um Ísland og Evrópusambandið fyrst og fremst snúizt um það af hálfu andstæðinga aðildar að Ísland gæti ekki gerzt aðili að ESB vegna sjávarútvegsstefnu þeirra samtaka, sem mundi þýða, að allar formlegar ákvarðanir um nýtingu fiskimiðanna við Ísland yrðu teknar í Brussel.
Þýzkaland og ESB IV: Er Þjóðverjum treystandi fyrir þeim miklu völdum sem þeir hafa nú?
10. des Nú þegar tæpur aldarfjórðungur er liðinn frá sameiningu þýzku ríkjanna með þeim hætti sem í stórum dráttum varð eins og lýst er í þriðju grein þessa greinaflokks er sameinað Þýzkaland orðið öflugasta ríki Evrópu á ný og að mati þeirra, sem vel þekkja til það ríki, sem í raun stjórni Evrópusambandinu. Þetta hefur að sjálfsögðu ekki tekizt átakalaust.
8. des Þegar Berlínarmúrinn féll 9. nóvember 1989 var ekki sjálfgefið að þýzku ríkin yrðu sameinuð á ný. Allt í einu var vígvöllur kalda stríðsins, Mið-Evrópa, í uppnámi og margar spurningar vöknuðu. Um það segir Mary Elise Sarotte, sem er prófessor í alþjóða stjórnmálum við Háskólann í Suður-Kaliforníu, í...
Þýzkaland og ESB II: Roosevelt vildi refsa Þýzkalandi og lama það
7. des Skömmu áður en Adolf Hitler, þá kanslari Þýzkalands framdi sjálfsmorð í neðanjarðarbyrgi sínu í Berlín í lok apríl 1945 er eftirfarandi haft eftir honum: "Með falli Ríkisins (Reich) og meðan beðið er eftir framsókn Asíuþjóða, Afríkumanna og kannski þjóðernissinna í Suður-Ameríku verða í heiminum aðeins tvö stórveldi, sem hafa getu til þess að ögra hvort öðru - Bandaríkin og Sovétríkin.
Þáttaskil - hlé á útgáfu Evrópuvaktarinnar
Þriðjudaginn 27. apríl 2010 sá vefsíðan Evrópuvaktin dagsins ljós. Nú er komið að þáttaskilum. Á Evrópuvaktinni hefur verið lögð áhersla á málefni tengd Evrópusambandinu, þróun evrópskra stjórnmála og efnahagsmála auk umræðna hér á landi um þessi mál og tengsl Íslands og Evrópusambandsins. Þá hefu...